Tarihi
Tarihçe
SİYASİ PARTİ KAPATMA DAVALARI
Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasasının 19/4 ve 57/3., 1982 Anayasasının 69/4. maddesinden aldığı yetkiyle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının açacağı dava üzerine siyasi partilerin kapatılması davalarına bakmaktadır. Anayasa Mahkemesi 45 yıl içerisinde 47 siyasi parti kapatma davasına bakmıştır. Bunlardan, altısı 1961-1982 yılları arasında karara bağlanmıştır. 1982 sonrası açılan 41 davada, 40 başvuru sonuçlandırılmış; bir başvurunun incelemesi devam etmektedir.
Milli Nizam Partisi’nin kapatılması davasından görüntüler. (8 Nisan 1971) |
Davaya bakan Anayasa Mahkemesi Heyeti |
Haklarında kapatma davası açılan siyasi partiler şunlardır:
İşçi-Çiftçi Partisi, Milli Nizam Partisi, İleri Ülke Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Büyük Anadolu Partisi, Türkiye Emekçi Partisi, Yüce Görev Partisi, Huzur Partisi, Bizim Parti, Muhafazakâr Parti, Yeni Düzen Partisi, Doğru Yol Partisi, Bayrak Partisi, Sosyalist Parti, Türkiye Birleşik Komünist Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi, Halkın Emek Partisi, Yeşiller Partisi, Özgürlük ve Demokrasi Partisi, Sosyalist Türkiye Partisi, Demokrasi Partisi, Sosyalist Birlik Partisi, Demokrat Parti, Demokrasi ve Değişim Partisi, Emek Partisi, Diriliş Partisi, Demokratik Barış Hareketi Partisi, Refah Partisi, Demokratik Kitle Partisi, Halkın Demokrasi Partisi, Fazilet Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Özürlüsü ile Mutludur Partisi, Demokratik Halk Partisi, Türkiye Sosyalist İşçi Partisi, Adalet Partisi, Türkiye Adalet Partisi, Büyük Adalet Partisi, Devrimci Sosyalist İşçi Partisi, Anayol Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Demokratik Toplum Partisi
Fazilet Partisi Avukat ve Sözcüleri sözlü savunma sonrası basına açıklama yaparken (15 Nisan 2001) |
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih KANADOĞLU Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyelerine sözlü açıklamada bulunurken (8 Mayıs 2001) |
Başkan Mustafa BUMİN Fazilet Partisinin kapatılması kararını açıklarken (22 Haziran 2001) |
Siyasi parti kapatma davalarına basın yoğun ilgi göstermektedir. |
DÜNDEN BUGÜNE BAŞKAN ve ÜYELER
Soldan Sağa: Yılmaz Aliefendioğlu, Servet Tüzün, Mahmut Celâlettin Cuhruk, Mikdat Kılıç, Muammer Turan, Selâhattin Metin, Hasan Semih Özmert, Nahit Saçlıoğlu, Ahmet Zeyneloğlu, Şevket Müftügil (Başkan), Adil Esmer, Hakkı Müderrisoğlu, Hüseyin Karamüstantikoğlu, Kenan Terzioğlu, Orhan Onar, Mehmet Çınarlı, Necdet Darıcıoğlu ve Yekta Güngör Özden |
Yılmaz Aliefendioğlu, Servet Tüzün, Mehmet Çınarlı, Mikdat Kılıç, Semih Özmert, Adil Esmer, Ahmet Hamdi Boyacıoğlu (Başkan), Hakkı Müderrisoğlu, Nahit Saçlıoğlu, Kenan Terzioğlu, Mithat Özok, Selâhattin Metin, Necdet Darıcıoğlu, Yekta Güngör Özden |
Soldan Sağa: M. Yılmaz Aliefendioğlu, Mahmut Celâlettin Cuhruk, Muammer Turan, Orhan Onar, Semih Özmert, Nahit Saçlıoğlu, Hakkı Müderrisoğlu, Ahmet Zeyneloğlu, Şevket Müftügil (Başkan), Mikdat Kılıç, Adil Esmer, Hüseyin Karamüstantikoğlu, Kenan Terzioğlu, Mehmet Çınarlı, Necdet Darıcıoğlu, Selâhattin Metin, Servet Tüzün ve Yekta Güngör Özden |
Arkada : Selâhattin Metin, Orhan Onar, Mahmut Celâlettin Cuhruk, Mehmet Çınarlı,Yekta Güngör Özden, Necdet Darıcıoğlu, M. Yılmaz Aliefendioğlu, Muammer Turan, Servet Tüzün, Mikdat Kılıç Önde : Hakkı Müderrisoğlu, Kenan Terzioğlu, Hüseyin Karamüstantikoğlu, Ahmet Zeyneloğlu, Şevket Müftügil, Adil Esmer, Nahit Saçlıoğlu ve Semih Özmert |
Soldan Sağa: Mikdat Kılıç, Orhan Onar, Yekta Güngör Özden, Muammer Turan, Mahmut Cuhruk, Nahit Saçlıoğlu, Semih Özmert, Ahmet Hamdi Boyacıoğlu (Başkan), Selâhattin Metin, Necdet Darıcıoğlu, Kenan Terzioğlu, Mehmet Çınarlı, Hüseyin Karamüstantikoğlu, Servet Tüzün ve Yılmaz Aliefendioğlu |
Önde: Semih Özmert (Başkan) |
Önde: Yekta Güngör Özden, Yılmaz Aliefendioğlu, Mahmut Cuhruk, Orhan Onar (Başkan), Selahattin Metin, Mehmet Çınarlı, Osman Vahdettin Oktay Arkada: Oğuz Akdoğanlı, Servet Tüzün, Necdet Darıcıoğlu, Mustafa Gönül, Mustafa Şahin, Adnan Kükner ve Vural Fuat Savaş |
Önde: Mahmut C. Cuhruk (Başkan), Arkada: Vural Fuat Savaş, Yekta Güngör Özden, Necdet Darıcıoğlu, Muammer Turan, Yılmaz Aliefendioğlu, İhsan Pekel, Oğuz Akdoğanlı, M. Serif Atalay, Servet Tüzün, Mustafa Gönül ve Diğer Üyeler |
Önde: Yekta Güngör Özden (Başkan) Arkada: Nurettin Turan, Mustafa Yakupoğlu, Ali Hüner, A. Necdet Sezer, Mustafa Bumin, Lütfi Tuncel, Samia Akbulut, İhsan Pekel, Güven Dinçer, Yılmaz Aliefendioğlu ve Yalçın Acargün |
Önde: İhsan Pekel, Güven Dinçer, Yılmaz Aliefendioğlu, Yekta Güngör Özden (Başkan), Selçuk Tüzün, Yalçın Acargün, Samia Akbulut |
Soldan Sağa: Önde: Nurettin Turan, Aysel Pekiner, Mustafa Bumin, Ali Hüner, A. Necdet Sezer (Başkan), Fulya Kantarcıoğlu, İhsan Pekel, Rüştü Sönmez ve Samia Akbulut Ortada: Sacit Adalı, Lütfi Tuncel, Mustafa Yakupoğlu, Yalçın Acargün, Haşim Kılıç ve Güven Dinçer, |
Soldan Sağa: Ahmet Akyalçın, Ertuğrul Ersoy, Aysel Pekinel, Nurettin Turan, Yalçın Acargün, Haşim Kılıç, Mustafa Bumin (Başkan), Samia Akbulut, Sacit Adalı, Fulya Kantarcıoğlu, Rüştü Sönmez, Tülay Tuğcu, Mustafa Yaşar Aygün ve Enis Tunga |
Şevket Apalak, Serruh Kaleli ve Osman Alifeyyaz Paksüt’ün 7.9.2005 tarihinde ortaklaşa yapılan yemin törenine katılan Anayasa Mahkemesi Emekli Üyeleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Nuri Ok, Danıştay Başsavcısı Zafer Kantarcıoğlu, Danıştay Başkanvekili Tansel Çölaşan ve kimi Anayasa Mahkemesi Üyeleriyle birlikte Anayasa Mahkemesi Başkanı Tülay Tuğcu’nun makam odasında |