Tarihi

AVRUPA HUKUK YOLUYLA DEMOKRASİ KOMİSYONU

1990 yılında Avrupa Konseyinin girişimiyle kurulan Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu (The European Commission for Democracy through Law), (diğer adıyla Venedik Komisyonu) içerisinde anayasa hukuku ve yargısı alanlarında çalışan bağımsız uzmanlardan oluşan bir danışma organıdır. Bu Komisyon, Venedik’te yılda dört kere siyasal bilim ve hukuk alanlarında uzman kişilerin katılımıyla toplanmakta, anayasal sistem, anayasa yargısı ve seçim sorunları olmak üzere üç alanda faaliyet göstermektedir.

Venedik Komisyonu bünyesinde faaliyet gösteren Anayasa Yargısı İçtihatları Dokümantasyon Merkezinin oluşturduğu Çalışma Grubu, anayasa mahkemeleri kararlarını içeren CODICES adlı bir veri-bankası işletmekte; bu kararları hazırladığı bültende yayımlamaktadır. Mahkememiz bu Çalışma Grubunun faaliyetlerine kuruluşundan itibaren Raportör Doç. Dr. Mehmet Turhan aracılığıyla etkin bir şekilde katılmış; kendisinin 2002 yılında emekli olması üzerine bu görev Raportör Bekir Sözen tarafından üstlenilmiştir.

DIŞ İLİŞKİLER

Küreselleşmenin yoğun olarak yaşandığı günümüzde uluslararası ilişkilerin yeni boyutları ortaya çıkmış, buna bağlı olarak kurumlararası ilişkiler de ayrı bir önem kazanmıştır. Kırkbeş yıllık deneyimi nedeniyle anayasa yargısı alanında öncülerden olan Anayasa Mahkememiz konumunun gereği olarak uluslararası ilişkilerde bulunmakta ve Türk anayasa yargısının tanıtımı gibi önemli bir görevi yerine getirmektedir.


Altı Üye ve üç Raportörden oluşan Anayasa Mahkemesi Heyetinin Norveç Yüksek Mahkemesine 16.8.2004 tarihinde yaptıkları ziyaret	Strasbourg Yargıçları Bostjan Zupancic, Renate Jaeger, Javier Borrego ve Rıza Tümen Anayasa Mahkemesince düzenlenen 21-22 Eylül 2006 tarihlerinde Sheraton Otelinde yapılan "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Türk Hukuk Sistemine Etkileri" Atölye çalışmasında


Tülay Tuğcu, 20 Ocak 2006 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 2006 Adli Yılı Açılış Konuşmasını yaparken	Anayasa Mahkemesi Heyeti 16 Kasım 2006’da Brezilya Eyalet Yüksek Mahkeme Başkanının makam odasında

Arjantin Yüksek Mahkemesi Başkanı Enrique PETRACCHI tarafından 7 Kasım 2006 tarihinde Arjantin Yüksek Mahkemesine yapılan ziyaretin anısına hediye edilen şilt	Başkan Tülay TUĞCU, Raportör Doç. Dr. Osman CAN refakatinde Alman Federal Anayasa Mahkemesi Başkanı Sayın Prof. Dr. Hans Jürgen PAPIER’in daveti üzerine 6-9 Mart 2007 tarihlerinde Karlsruhe kentinde bulunan Alman Anayasa Mahkemesini ziyaret ederken

YÜCE DİVAN DAVALARI

Türk hukuk sistemine 1876 Anayasasının 92-95. maddeleri ile giren Divan-ı Âli (Yüce Divan), 1924 Anayasasının 61-67. maddelerinde bir takım değişikliklere uğramıştır. Sözü edilen Anayasanın 67. maddesine göre, Divan-ı Âlinin gerekli görüldükçe Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla oluşturulan 11’i Mahkemeyi Temyiz (Yargıtay), 10’u ﬁurayı Devlet (Danıştay) Başkan ve üyeleri arasından kendi genel kurullarınca gizli oyla seçilecek 21 kişiden oluşması, bir Başkan ve 14 üye ile toplanarak salt çoğunlukla karar vermesi esası kabul edilmişti. 1961 Anayasası, 1876 ve 1924 sisteminden ayrılarak Yüce Divan görevini Anayasa Mahkemesine bırakmıştır.

1961 Anayasasının 147/2. ve 1982 Anayasasının 148/3. maddeleri gereğince, Anayasa Mahkemesi; Cumhurbaşkanını (sadece vatana ihanetle suçlanması haliyle sınırlı olmak üzere), Bakanlar Kurulu üyelerini, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılar. “Yüce Divan” görevi, Anayasa Mahkemesi’nin görevlerinden sadece birisi olup, Mahkeme, bu görevi yaparken “Yüce Divan” sıfatını almaktadır. Anayasadan aldığı bu yetkiyle Anayasa Mahkemesine bugüne kadar Yüce Divan sıfatıyla 12 başvuru yapılmış; 10’u hakkında karar verilmiştir.
Bu davalar şunlardır: 1- Mehmet Baydur (Ticaret Eski Bakanı) Davası; 2- Hilmi İşgüzar (Sosyal Güvenlik Eski Bakanı) Davası; 3- Tuncay Mataracı (Gümrük ve Tekel Eski Bakanı) Davası; 4- Şerafettin Elçi (Bayındırlık Eski Bakanı) Davası; 5- Selâhittin Kılıç (Bayındırlık Eski Bakanı); 6- İsmail Özdağlar (Devlet Eski Bakanı) Davası; 7- İsmail Safa Giray (Bayındırlık ve İskan Eski Bakanı), Cengiz Altınkaya (Bayındırlık ve İskan Eski Bakanı) ve Atalay Coşkunoğlu (Karayolları eski Genel Müdürü) Davası; 8-Yaşar Topcu (Bayındırlık ve İskan eski Bakanı); 9- Ahmet Mesut Yılmaz (Eski Başbakan) ve Güneş Taner (Devlet eski Bakanı) Davası; 10- H. Hüsamettin Özkan (Devlet Eski Bakanı ve Başbakan Yardımcısı) ve Recep Önal (Devlet eski Bakanı) Davası. Anayasa Mahkemesinin geçmişte verdiği tüm kararlar (Mehmet Baydur davası hariç) “Yüce Divan Kararlar Dergisi”nde (1-4) yayımlanmıştır. 2007 yılı başından itibaren tüm Yüce Divan kararları Mahkemenin internet sitesinde erişime açılmıştır.


24 Mart 2005 tarihinde yapılan Yüce Divan Duruşması	12 Nisan 2005 tarihinde yapılan Yüce Divan Duruşması


13 Eylül 2005 ve 1 Kasım 2006 tarihinde yapılan Yüce Divan Duruşmaları


14 ve 23 Haziran 2006 tarihlerinde A. Mesut YILMAZ ve Güneş TANER Davası duruşmalarında Mahkeme önünde alınan güvenlik önlemleri

Tarihi

Tarihçe