Tarihi

Tarihçe

ANAYASA MAHKEMESİ YAYINLARI

Anayasa Mahkemesinin yılda bir yayımlanan iki resmi süreli yayını bulunmaktadır. Bunlar; 1964 yılından itibaren yayımlanan iptal, itiraz, siyasi parti mali denetim ve siyasi parti kapatma kararlarını içeren “Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi”(1-44) ile yayımına 1984 yılında başlanan sempozyumlarda sunulan tebliğlerinden oluşan “Anayasa Yargısı” (1-25) Dergisidir. Bunların yanında Anayasa Mahkemesinin Yüce Divan sıfatıyla verdiği kararlar 1985 yılından itibaren “Yüce Divan Kararları” adı altında yayımlanmaktadır. Anayasa Mahkemesince 1994-1995 yıllarında üç aylık “Anayasa Mahkemesi Bülteni” adlı bir süreli yayın çıkarılmaya çalışılmışsa da sonraki yıllarda sürekliliği sağlanamamıştır. Anayasa Mahkemesinin değişik tarihlerde yayımlanan beş Türkçe ve iki İngilizce Albümü, Atatürk’le ilgili çeşitli yayınları ve değişir yaprak esasına göre hazırlanmış “Anayasalarımız” adlı yayınları da bulunmaktadır.

3.8.1962 tarihli Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 21. ve 3.12.1986 tarihli İçtüzüğün 35. maddelerine göre, Mahkemece uygun görülen kararlar Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisinde yayımlanır. Mahkemenin tüm kararları 2002 yılından itibaren; kararlar dergisi dizini ile İçtüzüğün 35. maddesi gereğince Kararlar Müdürlüğü tarafından hazırlanan kartoteks dosyası ise 2006 yılından itibaren Mahkemenin internet sitesinde erişime açılmıştır. 

Mustafa S. Aykonu ve E. Aydın Özkul tarafından hazırlanan Anayasa Yargısı adlı kavram dizini derlemesi (1981-1984)

Anayasa Mahkemesi üye ve raportörlerinin görev yaptıkları tarihlerde anayasa yargısı alanında yayımladıkları dizin, inceleme ve monografiler disipline büyük katkılarda bulunmuştur. Bunlar içerisinde kimileri şunlardır: Şeref Hocaoğlu ve İsmet Ocakçıoğlu, Anayasa ve Anayasa Mahkemesi (1971): Gürbüz Önbilgin ve Muammer Oytan, T.C. Anayasasının İlke ve Kuralları ile Anayasa Mahkemesi Kararları Dizini (1977): Mustafa S. Aykonu ve E. Aydın Özkul, Anayasa Yargısı, (değişir yaprak esasına göre hazırlanan dört ciltlik kavram dizini derlemesi)

 

(1997): Şahnaz Gerek ve Ali Rıza Aydın, Anayasa Yargısı ve Vergi Hukuku (2005): Osman  Can, Anayasa ve Siyasi Partilerin Kapatılması(2005) ve Kemal Başlar, Anayasa Yargısında Mahkeme Kavramı (2005)

Bu çalışmaların son halkası; editörlüğünü Anayasa Mahkemesi eski raportörlerinden Prof. Dr. Mehmet Turhan ile Raportör Yrd. Doç. Dr. Hikmet Tülen’in yaptığı ve aralarında Anayasa Mahkemesi Üyelerinden Prof. Dr. Fazıl Sağlam ve 15 Raportörün bulunduğu “Anayasa Yargısı İncelemeleri-1” adlı eserdir. Uygulamanın içinde olan raportörlerce hazırlanan 634 sayfalık bu kitabın kendi kategorisinde bir “ilk” olduğu söylenebilir.

(1981-1994): Hamdi Mehter, Siyasi Partilerin Mali İşlemleri ve Denetimleri, (1995): Yılmaz Aliefendioğlu, Anayasa Yargısı ve Anayasa Mahkemesi (1996): Bülent Serim, Anayasa ve Anayasa Mahkemesi Işığında Özelleştirme (1996): Yekta Güngör Özden ve Bülent Serim, İnsan Haklarına ve Temel Özgürlüklerine İlişkin Uluslararası Sözleşmeler ve Bu Sözleşmelere Yer Veren Anayasa Mahkemesi Kararları (1997): Mehmet Turhan, Anayasal Devlet

 

 

 

 

 

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ

Adli, idari ve askeri yargı merciileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeyle yetkili kılınan Uyuşmazlık Mahkemesi, 9.7.1945 tarih ve 4783 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesi Kurulması Hakkındaki Kanun ile kurulmuş, 12.6.1979 tarih ve 2247 sayılı “Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun” ile görev alanı genişletilerek yeniden yapılanmış bağımsız bir Yüksek Mahkemedir. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı görevi, 1961 Anayasası öncesi Yargıtay ve Danıştay başkanları tarafından yıllık münavebe ile görülmüştür. Başkanlıktaki değişikliklerin içtihat istikrarsızlıklarına yol açması yüzünden 1961 ve 1982 Anayasalarında Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlarının Anayasa Mahkemesinin asıl ve yedek üyeleri arasından salt çoğunlukla seçilmesi öngörülmüştür.

Uyuşmazlık Mahkemesi bir başkan ile altı asıl, altı yedek üyeden kurulur. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, Anayasa Mahkemesince kendi asıl ve yedek üyeleri arasından dört yıllık bir dönem için seçilir. Bölümler ve Genel Kurul, Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanının Başkanlığı altında toplanır. Başkanın mazereti halinde Anayasa Mahkemesince asıl ve yedek üyeler arasından dönem başında görevlendirilecek bir üye Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanına vekalet eder. Görev süresi sona eren Başkan bir dönem daha seçilebilir. Seçimler, dört yıllık dönemin bittiği yılın temmuz ayında yapılır. Seçimi tamamlanan yeni kurul 6 Eylül günü göreve başlar.

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk ve Ceza Bölümleri ile Genel Kurulu, Başkanın çağrısı üzerine Ankara’da Mahkeme için ayrılan bir yerde toplanır. Uyuşmazlık Mahkemesi, 1962-1989 yılları arasında toplantılarını Anayasa Mahkemesine ait Toplantı Salonunda yapıyordu. Anayasa Mahkemesinin 1989 yılında Simon Bolivar Caddesindeki mevcut hizmet binasına taşınmasından sonra, Mahkeme Binasının 5. katı Uyuşmazlık Mahkemesi için ayrılmış; bu tarihten sonra toplantılar Uyuşmazlık Mahkemesine ait Toplantı Salonunda yapılmaya başlanmıştır. 2009 yılının Mart ayından itibaren Anayasa Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesi Ahlatlıbel'deki yeni binasında hizmet vermektedir.

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı Ahmet Akyalçın (önde ortada), Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanvekili Cafer Şat (önde soldan üçüncü), aralarında Anayasa Mahkemesi eski raportörlerinden Yargıtay Üyesi Muvaffak Tatar’ın da (arkada soldan dördüncü) bulunduğu Uyuşmazlık Mahkemesi Üye ve Raportörleri 10.7.2006 tarihinde Anıtkabir’de birarada.