Norm Denetimi Basın Duyuruları

Dava Konusu Kural

Dava konusu kuralda, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki futbol müsabakalarıyla ilgili yayınların internet ortamında hukuka aykırı olarak kullanıma sunulduğunun tespit edilmesi hâlinde ilgili yayın, kısım ve bölüme ya da internet sitesinin tümüne erişimin engellenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.

Başvuru Gerekçesi

Dava dilekçesinde özetle; dava konusu kuralla özel hukuk tüzel kişisine temel hak ve özgürlüklere müdahale yetkisinin tanındığı ancak kuralda bu yetkinin devredilebileceği idari birimde görev yapacak kişilerin tarafsızlığı ve bağımsızlığına ilişkin olarak herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, ayrıca erişimin engellenmesi kararının hâkim onayına sunulmasının öngörülmediği, kuralın özgürlüğün esas sınırlamanın istisna olduğuna ilişkin ilkeyle çeliştiği ve keyfî uygulamalara karşı önlem içermediği belirtilerek kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Kural uyarınca Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki futbol müsabakalarına ilişkin yayınların internet ortamında hukuka aykırı olarak kullanıma sunulduğunun tespit edilmesi durumunda öncelikle ilgili yayın, kısım ve bölüme (URL vb. şeklinde) erişim engellenecektir. Bu suretle ihlalin önlenememesi hâlinde ise ilgili internet sitesinin tümüne erişim yasağı getirilecektir.

Kuralda erişimin engellenmesi kararının hâkim veya mahkeme onayına sunulmasına yönelik bir hükme yer verilmemiştir. Erişimin engellenmesi gibi ağır bir sınırlama aracının yargısal makamların onayına tabi olmaksızın kullanılması hususunda ilgili mercilere yetki tanıyan düzenlemelerin keyfî uygulamalara karşı önlem içermesi gerekir.

5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri gözetildiğinde Türkiye Futbol Federasyonunun (TFF) kamu tüzel kişiliğini haiz olduğu anlaşılmaktadır.

Bununla beraber, TFF’nin merkez teşkilatı içinde bulunan Yönetim Kurulunun üyelerinin hangi nitelikleri taşımaları gerektiği ve seçilmelerine ilişkin usul ve esaslar ile ilgili anılan Kanun’da herhangi bir düzenlenmeye yer verilmemiştir.

Yönetim Kurulunun oluşumu ile çalışma usul ve esaslarına ilişkin olarak Kanun’la temel ilkeler ile genel çerçeve de belirlenmeksizin bu konuda doğrudan TFF’ye düzenleme yetkisinin verildiği görülmektedir.

Öte yandan kuralda Yönetim Kurulunun erişimin engellenmesine karar verme yetkisini devredebileceği belirtilen idari birimde görev alacak kişilerin yeterli donanıma sahip olmalarını sağlayacak, ayrıca kendilerine devredilecek yetkiyi keyfî şekilde kullanmalarını engelleyecek herhangi bir güvence öngörülmemiştir.

Bunun yanında, Gençlik ve Spor Bakanlığı (Bakanlık) tarafından Yönetim Kurulunun erişimin engellenmesine ilişkin işlemlerinin denetlenemeyeceği anlaşılmaktadır.

Buna göre üyelerinin nitelikleri, yapısı ve oluşumu belirli olmayan Yönetim Kurulu ile idari birime Bakanlık denetimine de tabi olmayacak şekilde ifade özgürlüğünün sınırlanmasına yönelik icrai karar alma yetkisi tanıyan kuralın keyfî uygulamalara karşı önlem içerdiği söylenemez.

Öte yandan kuralda erişimin engellenmesi kararına karşı öngörülen yargısal yolun usule ilişkin etkili güvenceler içerdiği de söylenemez.

Kaldı ki kuralda erişimin engellenmesi kararının ilgililere tebliğ edilmesine yönelik bir hükme yer verilmediği ve bu bağlamda sulh ceza hâkimliğine başvurulması için öngörülen bir haftalık sürenin hangi tarihte başlayacağının belirsizliğe neden olmayacak şekilde düzenlenmediği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla kuralla ifade özgürlüğüne getirilen sınırlamanın kanunilik şartını taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.